- -τέος
- -α, -ο / -τέος, -α, -ον, ΝΜΑκαταλήξεις ρηματικών επιθέτων με τις οποίες δηλώνεται ότι πρέπει ή οφείλει να γίνει το σημαινόμενο τού ρήματος. Το επίθημα σε -τέος, αβέβαιης ετυμολ., φαίνεται ότι αρχικά δεν είχε καμία σχέση με την κατάληξη -τός. Μια παραλλαγή τού επιθήματος μαρτυρείται πιθ. στο αρχ. ινδ. επίθημα -tauya-. Το σύστημα τών ρηματικών επιθ. σε -τέος, που δεν μαρτυρείται στον Όμηρο, φαίνεται ότι αναπτύχθηκε κυρίως στην πεζογραφία. Στα πιο παλαιά παραδείγματα, τα επίθ. σε -τέος σχηματίζονται όπως και τα επίθ. σε -τός (βλ. λ. -τος) από τη μηδενισμένη βαθμίδα τής ρίζας τού ρήματος (πρβλ. οἶδα: ἰστέον, εἶμι: ἰτέον). Μερικά επίθ. σε -τέος, ωστόσο, φαίνεται ότι δέχθηκαν την επίδραση τού μέλλοντα (πρβλ. οἴσω: oἰστέος) ή τού αντίστοιχου ρηματ. επιθ. σε -τός (πρβλ. ὀπτός: περιοπτέος). Στη Νέα Ελληνική τα ρηματ. επίθ. σε -τέος σχηματίζονται από το θ. τού ενεστ. τού ρήματος και αντιστοιχούν στις περισσότερες περιπτώσεις με τα ρηματ. επίθ. σε -τός βλ. λ..Παραδείγματα ρηματ. επιθ. σε -τέος: αρχ. ακτέοςνεοελλ.αμελητέος, ανεξεταστέος, απορριπτέος, αφαιρετέος, διαιρετέος, διδακτέος, διατηρητέος, εισακτέος, εξαιρετέος, επαινετέος, επικριτέος, κατακριτέος κολαστέος, μειωτέος, μετεξεταστέος, παραδοτέος, πληρωτέος, πολλαπλασιαστέος, προακτέος, προσθετέος, προφυλακιστέος, σημειωτέος, συζητητέος, τιμωρητέος, φορολογητέος].
Dictionary of Greek. 2013.