-τέος

-τέος
-α, -ο / -τέος, -α, -ον, ΝΜΑ
καταλήξεις ρηματικών επιθέτων με τις οποίες δηλώνεται ότι πρέπει ή οφείλει να γίνει το σημαινόμενο τού ρήματος. Το επίθημα σε -τέος, αβέβαιης ετυμολ., φαίνεται ότι αρχικά δεν είχε καμία σχέση με την κατάληξη -τός. Μια παραλλαγή τού επιθήματος μαρτυρείται πιθ. στο αρχ. ινδ. επίθημα -tauya-. Το σύστημα τών ρηματικών επιθ. σε -τέος, που δεν μαρτυρείται στον Όμηρο, φαίνεται ότι αναπτύχθηκε κυρίως στην πεζογραφία. Στα πιο παλαιά παραδείγματα, τα επίθ. σε -τέος σχηματίζονται όπως και τα επίθ. σε -τός (βλ. λ. -τος) από τη μηδενισμένη βαθμίδα τής ρίζας τού ρήματος (πρβλ. οἶδα: ἰστέον, εἶμι: ἰτέον). Μερικά επίθ. σε -τέος, ωστόσο, φαίνεται ότι δέχθηκαν την επίδραση τού μέλλοντα (πρβλ. οἴσω: oἰστέος) ή τού αντίστοιχου ρηματ. επιθ. σε -τός (πρβλ. ὀπτός: περιοπτέος). Στη Νέα Ελληνική τα ρηματ. επίθ. σε -τέος σχηματίζονται από το θ. τού ενεστ. τού ρήματος και αντιστοιχούν στις περισσότερες περιπτώσεις με τα ρηματ. επίθ. σε -τός βλ. λ..Παραδείγματα ρηματ. επιθ. σε -τέος: αρχ. ακτέος
νεοελλ.
αμελητέος, ανεξεταστέος, απορριπτέος, αφαιρετέος, διαιρετέος, διδακτέος, διατηρητέος, εισακτέος, εξαιρετέος, επαινετέος, επικριτέος, κατακριτέος κολαστέος, μειωτέος, μετεξεταστέος, παραδοτέος, πληρωτέος, πολλαπλασιαστέος, προακτέος, προσθετέος, προφυλακιστέος, σημειωτέος, συζητητέος, τιμωρητέος, φορολογητέος].

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Look at other dictionaries:

  • τεός — masc nom sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • τεός — (I) Α (σπάν. ιων. και δωρ. τ. ονομ. και αιτ. τής αόρ. αντων.) βλ. τις. (II) ή, όν και επικ. και δωρ. τ. τεός, ά, όν και αιολ. τ. τέος, α, ον, και βοιωτ. τ. αρσ. τιός, Α (κτητ. αντων.) βλ. σός …   Dictionary of Greek

  • τέος — σύ thou gen 2nd sg (doric) τέος masc nom sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • τέος — (I) Α (δωρ. τ. γεν. τής προσ. αντων. β προσ. συ) βλ. εσύ. (II) Α (σπάν. ιων. και δωρ. τ. ονομ. και αιτ. τής ερωτ. αντων.) βλ. τίς …   Dictionary of Greek

  • τεά — τεός neut nom/voc/acc pl τεά̱ , τεός fem nom/voc/acc dual τεά̱ , τεός fem nom/voc sg (attic doric aeolic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • τεῶν — τέος fem gen pl τεός fem gen pl τεός masc/neut gen pl τις any one gen pl (epic ionic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • τέα — τέος neut nom/voc/acc pl τέᾱ , τέος fem nom/voc/acc dual τέᾱ , τέος fem nom/voc sg (attic doric aeolic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • τεᾶν — τέος fem gen pl (doric aeolic) τεός masc/fem gen pl (doric) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • τεόν — τεός masc acc sg τεός neut nom/voc/acc sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • τέον — τέος masc acc sg τέος neut nom/voc/acc sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”